Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Uniwersytet Łódzki: Grant Narodowego Centrum Nauki dla Macieja Rogali

Maciej Kałach
Dr Maciej Rogala pracuje w Katedrze Fizyki Ciała Stałego Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego
Dr Maciej Rogala pracuje w Katedrze Fizyki Ciała Stałego Wydziału Fizyki i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Łódzkiego Fot. Krzysztof Szymczak
Dr Maciej Rogala z Uniwersytetu Łódzkiego zdobył półmilionowy grant z Narodowego Centrum Nauki. Prowadzi badania nad elementem przyszłego komputera, którego praca odwzoruje ludzki mózg.

Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej UŁ może wnieść wkład w prace nad sztuczną inteligencją, rozumianą jako stworzenie komputera, który „myśli” jak ludzki mózg. Dr Maciej Rogala z Katedry Fizyki Ciała Stałego UŁ zaczyna realizację projektu, na który otrzymał grant wartości pół miliona zł z programu „Sonata” Narodowego Centrum Nauki (przeznaczonego na badania prowadzone przez młodych doktorów). Zespół dr Rogali sprawdzi, czy ditlenek tytanu, związek chemiczny badany na UŁ, może się sprawdzać jako sztuczna synapsa w komputerze pracującym jak ludzki mózg.

- Nad stworzeniem takiego komputera pracują badacze na całym świecie. Obecne komputery, owszem, świetnie radzą sobie z powtarzalnymi procesami obliczeń, ale mają problemy np. z zapamiętywaniem obrazów - opowiada dr Rogala. - Każdy człowiek rozpozna na obrazku kota, nawet jeśli będzie on różowy i z doczepionymi skrzydełkami. Komputer o „tradycyjnej” architekturze tego nie zrobi. Poradzą sobie z tym programy opracowane np. przez firmę Google, ale do naprawdę potężnych operacji potrzeba nie tylko programu, ale komputera typu neuromorficznego. Te, którym dotąd zdarzało się pokonywać szachistów, to potężne zestawy maszyn: nieekonomiczne, zużywające milion razy więcej prądu niż mózg.

Jak tłumaczy dr Rogala, problemy komputerów o tradycyjnej architekturze wynikają z ich budowy. „Zapamiętane” dane z dysku twardego są przesyłane do procesora i tam przetwarzane. Ale w ludzkim mózgu takiego rozróżnienia nie ma. Za przetwarzanie sygnałów i ich gromadzenie odpowiedzialne są sieci neuronów, powstające dzięki połączeniom zwanym synapsami.

W planach naukowców, w komputerze o architekturze ludzkiego mózgu, rolę sztucznej synapsy pełni memrystor. To element układu elektrycznego, inny niż trzy znane od lat (czyli rezystor, cewka i kondensator).

Do potwierdzenia istnienia memrystora doszło dopiero w XXI wieku. Początkowo uznano, że memrystory świetnie nadają do budowania lepszych systemów pamięci (dużo pojemniejszych niż np. tradycyjne „pendrajwy”), z czasem na memrystory zwrócili uwagę badacze sztucznej inteligencji.

Dr Rogala wierzy, że właśnie ditlenek tytantu to związek, z którego uda się wytworzyć synapsy odpowiednio zminiaturyzowane, aby znalazły zastosowanie w wydajnych komputerach neuromorficznych.

Po co nam taki komputer?

Tworzenie komputera typu neuromorficznego da możliwości zastępowania ludzi przy niektórych czynnościach.

Taki komputer będzie nie tylko „mózgiem”, ale „supermózgiem” - „myśląc” jak człowiek zwielokrotni szybkość i efektywność takiego procesu. Supermózg będzie pozbawiony ludzkich ograniczeń - np. wynikających z czasu życia.

- Ciężko nawet myśleć, jakie możliwości da stworzenie takiego „supermózgu”, pracującego np. tysiąc razy szybciej od ludzkiego - mówi dr Maciej Rogala. - Istniejące już programy, starające się odwzorować prace mózgu, zajmują się analizą danych, m.in. dopasowują ofertę handlową do preferencji użytkownika internetu przez zgromadzoną o nim wiedzę ( i porównanie z preferencjami innych), np. sugerując mu, o jakim prezencie może marzyć jego żona.

Wydarzenia tygodnia w Łódzkiem

od 7 lat
Wideo

Pismak przeciwko oszustom, uwaga na Instagram

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na lodz.naszemiasto.pl Nasze Miasto