Co warto zobaczyć w Środzie Śląskiej? Nie tylko skarb średzki!

Położona pomiędzy Wrocławiem a Legnicą Środa Śląska istnieje od początku XIII wieku. Miasteczko leży 33 km od Wrocławia i około 40 km od Legnicy, jednak funkcjonuje w świadomości mieszkańców regionu przede wszystkim jako miasto bajecznego, odkrytego a latach 80. XX wieku skarbu. Tymczasem to urokliwe miasto z bogatą historią i ciekawymi do zobaczenia obiektami: pięknym ratuszem, kościołami, dzwonnicą i pozostałościami murów miejskich, a także klimatycznymi willami.

Średzka starówka to takie warte uwagi zabytki jak:

• ratusz będący obecnie muzeum, pochodzący z drugiej połowy XIV w.,
• zespół pałacowy z lat 1860–70,
• XIX- wieczny budynek poczty przy ul. Kolejowej 25,
• kościół parafialny pw. św. Andrzeja - obiekt z XIII wieku, po wielu przebudowach,
• dzwonnica pochodząca z pierwszej połowy XV w.,
• mury obronne z końca XIII–XIV w.
• kościół szpitalny, obecnie pomocniczy pw. NMP. Pochodzi z 1220 r., przechodził przebudowy;
• zespół klasztorny franciszkanów przy ul. Kościuszki 60;
• kościół Podwyższenia Krzyża z połowy XIV w.
• klasztor dominikanów XVIIII w.
• ruina zamku przy ul. Cmentarnej datowana na z drugą połowę XIII do XIV w.
• XIX-wieczna willa przy ul. Parkowej 1.

Zobaczcie te wyjątkowe obiekty na starych fotografiach i widokówkach dołączonych do tekstu

Po wczuciu się w klimat średzkiej starówki warto odwiedzić kameralne muzeum położone w Starym Ratuszu w przy placu Wolności 3. To ważny turystycznie punkt na mapie tej miejscowości.

Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej - mapa

Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej jest czynne codziennie od wtorku do niedzieli.

• wtorek – piątek w godz. 9.30 – 15.30
• sobota – niedziela w godz. 12.00 – 15.00
• istotne dla odwiedzających jest to, że kasa biletowa muzeum jest zamykana pół godziny wcześniej niż cały obiekt,
• w poniedziałek muzeum jest nieczynne dla zwiedzających

Bilety:

• normalny – 12 zł,
• ulgowy – 8 zł,
• grupowy powyżej 10 osób to bilet ulgowy - 8 zł,
• przewodnik po muzeum – 75 zł.

Bezpłatne zwiedzanie od jesieni do wiosny jest sobota, a w okresie letnim środa. Nie dotyczy jednak części muzeum ze stałą ekspozycją - skarbem średzkim.

Muzeum Regionalne w Środzie Śląskiej ma w swoich stałych zbiorach dużą część skarbu średzkiego odnalezionego przypadkowo podczas prac budowlanych prowadzonych w 1985 i 1988 roku na terenie budynku przy ul. Daszyńskiego. Przedmioty te należały prawdopodobnie do lokalnego bankiera, który w połowie XIV wieku pod zastaw tych kosztowności udzielił pożyczki starającemu się o carską koronę królowi czeskiemu Karolowi IV Luksemburskiemu.

Biżuterię wykonaną przez mistrzów złotniczych ze szlachetnych kruszców ozdobną klejnotami i wartościowe monety ukryto w piwnicach budynku pod numerem 14, zaś w czasie epidemii dżumy jej właściciel, bogaty bankier opuścił w pośpiechu Środę Śląską i schowane w niej precjoza. Przewrotny los spowodował, że właściciel nigdy nie wrócił po zamurowane w piwnicy zabytkowe i cenne przedmioty. Stało się o nich głośno dopiero po ponad sześciuset latach.

Zachowana i odzyskana część skarbu wyceniana jest na ok. 250 mln zł, przez co stanowi on jedno z największych i najcenniejszych znalezisk archeologicznych nie tylko w Polsce, ale też na terenie całej Europy. W przebudowywanej kamienicy przy ulicy Daszyńskiego znaleziono prawie osiem tysięcy monet, w tym złote floreny, srebrne grosze praskie i miśnieńskie, do tego dukaty oraz halerze. Niestety, można tylko przypuszczać, co jeszcze zawierał ów skarb nim dostał się w ręce szabrowników.

Poza monetami zachowana część skarbu średzkiego to również średniowieczna biżuteria i inne cenne przedmioty osobiste jak:

• ozdobiona niemal 200 drogocennymi klejnotami gotycka korona ślubna. To najcenniejszy okaz tej kolekcji wykonany prawdopodobnie przez sycylijskich złotników,
• złote pierścienie,
• zapinki, w tym brosza z orłem,
• pary złotych zawieszek,
• sygnet i inne elementy średniowiecznej biżuterii.

Skarb prezentowany jest w placówce muzealnej w Środzie Śląskiej, a pozostała jego część jest przechowywana w Muzeum Archeologicznego we Wrocławiu.